De Bhagavad Gita is een bijzonder heilig geschrift. Het is bijzonder omdat dit een van de meest laagdrempelige teksten is die zowel in het geloof als ook in het leven de juiste handvaten biedt. Bhagavad Gita betekent ‘het lied van de Heer’ en is door de Heer Krishna ongeveer 5000 jaar geleden uitgesproken aan Arjuna op het slagveld van Kurukshetra (dicht bij het huidige New Delhi). De Bhagavad Gita bestaat uit 18 hoofdstukken met in totaal 700 verzen en maakt deel uit van de Mahabharata, geschreven door de wijze Veda Vyasa.
Op Gita Jayanti (de 11e dag van de lichte helft van de maand Margasirsha) wordt de Bhagavad Gita en haar eenvoudig toegankelijke kennis gevierd. Waarom is het gesprek tussen Arjuna en Krishna vandaag de dag nog zo populair? In dit artikel staan een aantal onderdelen die ook voor jou (de Arjuna van vandaag) van toepassing kunnen zijn. Een fijne Gita Jayanti!
De juiste keuze
De Bhagavad Gita begint op het moment dat Arjuna, een van de vijf Pandava broers, op het slagveld Kurukshetra zijn tegenstanders aanschouwde. De tegenstanders bestonden uit familieleden en Arjuna raakte hierdoor in paniek. Hij wist niet meer of het de juiste keuze (volgens de Dharma) was om tegen zijn familie te vechten. De alwetende Shri Krishna, zijn goede vriend, was in deze strijd zijn wagenmenner. Ondanks dat Arjuna vele jaren kennis heeft weten te vergaren in zijn leven, kwam het bij hem zelfs tot een emotionele breakdown op het moment supreme. Je kunt zeggen dat zijn emoties de overhand namen, of gaf hij de overhand aan zijn emoties? Emoties zien we vaak als iets dat ons overkomt, maar een goed getrainde geest zorgt ervoor dat de emoties onder controle is. Wanneer je geleidt door je emoties (enorme blijdschap of boosheid) een keuze maakt, zal dat (op de lange termijn) niet tot de juiste beslissing leiden.
Karma yoga
De Bhagavad Gita behandelt met name de drie vormen van yoga: karma (handelen) yoga, gyana (kennis) yoga en bhakti (toewijding) yoga.
Met yoga (spreek uit: yog, met g van good) wordt hier niet de fysieke yoga bedoeld, zoals de zithoudingen en ademhaling reguleren. Hier wordt yoga in de brede zin van het woord bedoeld. Yoga betekent in de Bhagavad Gita een levenswijze. De verschillende levenswijzen worden in de Bhagavad Gita beschreven en zullen hieronder worden uitgelegd.
De Bhagavad Gita vertelt dat we onze karma (=handelen) het beste kunnen doen zonder gehecht te raken aan de vruchten daarvan. De vruchten (ofwel resultaat) van ons handelen zijn vaak ook de reden van onze acties. Maar hierdoor kunnen we juist enorm blij of teleurgesteld raken met het resultaat. Dit houdt onze geest bezig met emoties en onbalans. Het derde hoofdstuk van de Bhagavad Gita behandeld deze karma yoga in detail.
यस्त्विन्द्रियाणि मनसा नियम्यारभतेऽर्जुन | कर्मेन्द्रियै: कर्मयोगमसक्त: स विशिष्यते || 7|| yastvindriyanimanasaniyamyarabhate ’rjuna karmendriyaih karma-yogamasaktah sa vishishyate Maar degene (karma yogi’s) die hun zintuigen (gyaanindriya) beheersen met hun geest, O Arjuna, en hun “werk”organen (spraak, handen, voeten, uitscheiding en reproductie) in dienst van het handelen zetten zonder gehechtheid zijn zeker weten superieur. Bhagavad Gita: Hoofdstuk 3 vers 7
Shri Krishna legt uit dat zelfs de wijze mensen handelen naar hun natuurlijke aard. Jouw natuurlijke aard is jouw karakter dat je opbouwt op basis van je ervaringen, kennis en opvoeding. Deze natuurlijke aard zorgt ervoor dat je vaak op een automatische piloot doorgaat, zonder bewust de juiste handeling uit te voeren. Het is daarom belangrijk om te mediteren, te reflecteren, aan yoga in de breedste zin te doen en je handelen en geest op God te richten. Door continue dit te beoefenen, kun je jezelf bevrijden van verlangens, gehechtheid, verdriet en onwetendheid.
धूमेनाव्रियते वह्निर्यथादर्शो मलेन च | यथोल्बेनावृतो गर्भस्तथा तेनेदमावृतम् || 38|| dhumenavriyate vahnir yathadarsho malena cha yatholbenavrito garbhas tatha tenedam avritam Net zoals een vuur wordt bedekt door rook, een spiegel wordt gemaskeerd door stof, en een embryo wordt verborgen door de baarmoeder, zo wordt iemands kennis gehuld door verlangen. Bhagavad Gita: Hoofdstuk 3 vers 38
Shri Krishna sluit het hoofdstuk karma yoga af met de volgende zin: Breng vanaf het begin de zintuigen onder controle en dood deze vijand genaamd verlangen, die de belichaming is van zonde en die de kennis en realisatie vernietigt (3.41)
Gyaan yoga en bhakti yoga
Naast karma yoga, behandelt de Bhagavad Gita ook gyaan yoga en bhakti yoga.
Gyaan yoga gaat over het verkrijgen van kennis en via dat pad tot verlossing te komen. Shri Krishna geeft aan dat dit een zeer lastig spiritueel pad is, waarvoor een hoog intellectuele ontwikkeling vereist is met goede begeleiding. In deze moderne tijd met een druk bestaan, is dit helemaal lastig. Vandaar dat Shri Krishna het laagdrempelige Bhakti yoga aanraadt.
Bhakti kan worden vertaald als ‘liefde voor God’. Bhakti yoga is de levenswijze waarin je in alle aspecten van je leven liefde voor God hebt. Er zijn meerdere manieren om aan bhakti yoga te doen. In de Bhagavad Gita wordt beschreven wat de eigenschappen zijn van iemand die een zuivere toegewijde van Krishna is. Krishna beschrijft de eigenschappen van de mens die hem dierbaar zijn (een zuivere toegewijde) in hoofdstuk 12 vers 13-20. Deze verzen worden ook wel de amritastakan (acht verzen zo zoet als nectar) genoemd.
‘Voor degene die mij aanbidt, die al zijn bezigheden aan mij wijdt en me onveranderlijk trouw is, die verbonden is in toegewijde dienst en altijd op me mediteert, die zijn geest op mij gericht houdt, O Partha, voor hem ben ik een snelle redding uit de oceaan van geboorte en dood.’ Bhagavad Gita: Hoofdstuk 12 vers 6-7
Conclusie
Deze teksten kunnen we vandaag de dag nog toepassen. Je gaat vanzelf nadenken over het leven wanneer je de verzen uit de Bhagavad Gita bestudeert: over de keuzes die je maakt (voeding, leefstijl, vrienden, en zo veel meer), en waarom je die maakt. Onze “ronddwalende” geest en de invloed van onze zintuigen, kunnen we in bedwang houden door middel van yoga, rust en focus op God.
De Bhagavad Gita is zo uitgebreid dat we in dit introductie artikel niet volledig bij alle onderwerpen kunnen stilstaan. Komend jaar zullen we daarom nog vaker de belangrijke lessen uit de Bhagavad Gita delen.
Gita jayanti is een van de laatste feestdagen van ons kalenderjaar. Het boek dat ons helpt een goede zelfreflectie te hebben op het afgelopen jaar. Zodat we het komend jaar voor onszelf, onze naasten en de wereld, een sterke Arjuna morgen worden. De sterke Arjuna, die altijd overwint met Shri Krishna aan zijn zijde!
Fijne Gita Jayanti!
Commentaires