Ganesh Chaturthi

Een keer per jaar vieren we het grote feest ter ere van Shri Ganesh, namelijk Ganesh Chaturthi (ookwel Vinayaka Chaturthi). Chaturthi is de vierde dag na de nieuwe maan. Shri Ganesh wordt vereerd als god van de wijsheid, geluk en verwijderaar van obstakels. Wist je dat tijdens elke puja Shri Ganesha als eerst aanbeden wordt en niet een van de andere goddelijke vormen? Benieuwd waarom? Lees dat hier.

In dit artikel bespreken we, hoe je thuis eenvoudig een puja voor Ganesh kan doen. Daarnaast leggen we uit, waarom er wordt gezegd om niet naar de maan te kijken op deze dag. Ben je daarnaast bekend met de Ganesh Purana (hindoegeschrift)? Tot slot delen we verder links, video’s en meer om jouw Ganesh Chaturthi te vieren. Shubh Ganesh Chaturthi!

Puja voor Shri Ganesh

In India en andere delen van de wereld wordt Ganesh Chaturthi groots gevierd en duurt het festival 10 dagen. Op de tiende dag wordt het beeld van Shri Ganesh naar de zee gebracht (Visarjan).

Een pandit (geleerd persoon) kan uitgebreid volgens de geschriften met de juiste rituelen en bijbehorende mantra's een puja verrichten. Maar ook als je niet vergevorderd bent, kun jij Ganesh Chaturthi vieren! Het belangrijkste is dat de verering met liefde gedaan wordt. Hieronder vind je in het kort hoe je op de 1e dag van Ganesh Chaturthi of elke andere dag heel simpel zelf een puja voor Shri Ganesh kunt doen:

Water – sprenkel water (liefst met Ganges water) en heet Shri Ganesh in de vorm van het beeld welkom

Voeten wassen –was zijn voeten met een stuk watten en water om je dankbaarheid te uiten voor zijn komst,

Bloemen – offer bloemen (voorkeur kleur rood, soort chinese roos) ter verering van hem

Wierook en diya – draai cirkels met wierook en een diya lamp (met de klok mee) een aantal keer om het beeld ter verering

(Durva – als je Dubba gaas (in het Nederlands handjesgras) in huis/tuin hebt, kun je het offeren, dit is namelijk bijzonder speciaal voor Shri Ganesh.

Prasad – offer prasad (voorkeur laddoo, maar fruit zoals een appel is ook goed), zet geen tulsi op de prasad voor Shri Ganesh (Waarom? lang verhaal voor nu)!

Er zijn nog veel meer rituelen uit te voeren tijdens een puja, maar hopelijk helpen deze simpele rituelen jou vandaag! Naast deze rituelen kun je mantra’s, liederen (Bhajans) en aarti zingen ter verering. Je kunt een aantal van deze mantra’s met de vertalingen vinden op onze site en ook in onze YouTube playlist.

ॐ गं गणपतेय नमः AUM Gan Ganpataye Namah Ik buig voor de almachtige Gam Ganpataye (andere namen voor Ganesh)

De vloek van de maan (Chandra) op Ganesh Chaturthi

Er zijn verschillende verhalen te vinden over de vloek van de maan op Ganesh Chaturthi. De rode draad van het verhaal is dat Chandra Deva (God van de Maan) Shri Ganesh belachelijk had gemaakt op deze Ganesh Chaturthi dag. Daarop vervloekte Ganesh hem en een ieder die op deze dag naar de maan zou kijken. Men zou dan vals beschuldigd worden of op een andere manier te maken krijgen met negatieve effecten.

Er is ook bijzonder veel te lezen over wat te doen als men toch (per ongeluk) naar de maan kijkt. Ook is er een verhaal over Shri Krishna die deze vloek ervaarde. De kern van het verhaal is dat men een ander niet belachelijk moet maken (zeker niet op basis van het uiterlijk). Door het verhaal over de vloek van de maan en dat van Shri Krishnate lezen, beseffen we weer hoe snel wij anderen veroordelen ten nadele van onze eigen innerlijke balans.

Ganesh Purana en Ganesh Gita

Er zijn vele Purana’s (heilige hindoegeschriften) die voornamelijk verhalen vertellen over het ontstaan van de kosmos, over de incarnaties van goddelijke vormen zoals Vishnu en Shiva en andere wijsheden. Bekend zijn de 18 Maha Purana’s (waaronder de Shrimad Bhagavatam Purana en de Shiva Purana). Maar er zijn ook kleinere (Upa) Purana’s, waaronder twee Purana’s die gaan over Shri Ganesh: de Ganesh Purana en de Mudgala Purana.

De Ganesh Purana is belangrijk voor de Ganapatyas; zij die Ganesh als hun primaire god aanbidden. In de teksten wordt Ganesh beschreven in twee vormen: Sakaar (fysieke vorm met attributen) en Nirakaar (abstracte vormloze God). Een ander hoofdstuk in de Ganesh Purana is de Ganesh Gita. De boodschap van de Ganesha Gita is bijna volledig gelijk aan de Bhagvad Gita, maar hierin is Shri Ganesh het middelpunt in plaats van Shri Krishna.

In de Ganesh Purana en de Mudgala Purana wordt ook verteld over de (acht) incarnaties van Shri Ganesh in elk tijdperk (yuga). De laatste incarnatie, is Dhumraketu (ookwel Dhumravarna), en hij zal reïncarneren in het huidige tijdperk (Kalyuga). De reden van deze incarnatie is om de demonen te verslaan, in dit geval Abhimanasura (abhimaan betekent ego, overmoedig of buitensporige trots). Dit zien we ook terug in de laatste aankomende incarnatie van Vishnu, namelijk Kalki avatar, die ook zal incarneren om demonen te verslaan.